بررسی ورود شرکتهای توزیع برق ایران به احداث نیروگاههای خورشیدی و تأثیرات مخرب آن بر بازار برق

به گزارش برق نیوز، این روند سه اصل اساسی صنعت برق یعنی پایداری شبکه، رقابت منصفانه و دسترسی آزاد به شبکه را نقض میکند و همراه با تحولات سریع تکنولوژی و وضعیت مالی بحرانی شرکتهای توزیع برق، تهدیدی جدی برای آینده صنعت برق کشور محسوب میشود.
۱. آیا شرکتهای توزیع برق ایران نیروگاه خورشیدی احداث میکنند؟
بله، شرکتهای توزیع برق که وظیفه مدیریت و نگهداری شبکه را دارند، خودشان وارد احداث نیروگاههای خورشیدی شدهاند و این اقدام باعث تضعیف رقابت در بازار برق ایران شده است.
چرا این مشکلساز است؟
شرکتهای توزیع همزمان داور و بازیکن شدهاند: از یک طرف، مسئول صدور مجوز اتصال نیروگاهها به شبکه هستند و از طرف دیگر، خودشان نیروگاه احداث میکنند.
سرمایهگذاران بخش خصوصی را کنار زدهاند: وقتی شرکتی که مالک شبکه است، خودش نیروگاه بسازد، اجازه رشد به سرمایهگذاران مستقل نمیدهد.
استفاده از بودجه عمومی برای رقابت با بخش خصوصی: این شرکتها با پول دولت و منابع عمومی وارد رقابت شدهاند، در حالی که بخش خصوصی باید سرمایه شخصی جذب کند.
۲. نقض سه اصل اساسی در صنعت برق
❌ ۱. نقض اصل "پایداری شبکه"
شبکه برق پایدار نیازمند سرمایهگذاری در زیرساختهای توزیع و انتقال است، نه تولید نیروگاه توسط شرکتهای توزیع.
اما شرکتهای توزیع به جای بهبود شبکه، منابع خود را صرف احداث نیروگاه کردهاند، در حالی که شبکه ایران با مشکلاتی نظیر افت ولتاژ، خاموشی و ضعف در توسعه روبهروست.
این کار باعث میشود که سرمایهگذاری در توسعه و نوسازی شبکه کاهش یابد و خاموشیها افزایش پیدا کند.
❌ ۲. نقض اصل "رقابت منصفانه"
در کشورهای پیشرفته، شرکتهای توزیع برق اجازه ورود به تولید برق را ندارند، زیرا این کار باعث از بین رفتن رقابت عادلانه بین سرمایهگذاران و تولیدکنندگان مستقل برق میشود.
اما در ایران، شرکتهای توزیع با حمایت مالی و نفوذ خود از امتیازات ویژهای برخوردار هستند و بازار را به نفع خود مصادره کردهاند.
نتیجه این کار، فرار سرمایهگذاران بخش خصوصی از صنعت برق و کاهش شدید سرمایهگذاری در نیروگاههای خورشیدی است.
❌ ۳. نقض اصل "دسترسی آزاد به شبکه"
طبق قوانین بینالمللی، شبکه برق باید به طور آزاد و عادلانه در اختیار تمام تولیدکنندگان باشد.
اما در ایران، شرکتهای توزیع برق اولویت را به نیروگاههای خودشان میدهند و سرمایهگذاران بخش خصوصی با موانع، تأخیر و هزینههای اضافی در اتصال به شبکه مواجه میشوند.
در نتیجه، رقابت ناعادلانهای شکل گرفته که باعث کاهش رشد نیروگاههای خورشیدی خصوصی شده است.
۳. چگونه تغییرات سریع تکنولوژی، نیروگاههای ساختهشده توسط شرکتهای توزیع را به مشکل تبدیل میکند؟
تکنولوژی پنلهای خورشیدی به سرعت در حال تغییر است و هر ساله پنلهای جدید بازدهی بالاتر و هزینههای کمتری دارند.
چالش اصلی چیست؟
شرکتهای توزیع برق ایران با سرمایهگذاری سنگین در تکنولوژیهای قدیمی، نیروگاههایی احداث میکنند که در آینده به سرعت ناکارآمد خواهند شد.
این نیروگاهها به دلیل هزینههای بالا و بهرهوری پایین، در بلندمدت زیانده خواهند شد.
در مقابل، سرمایهگذاران خصوصی انعطاف بیشتری در بهروزرسانی تکنولوژی دارند و میتوانند از پنلهای جدیدتر و بهینهتر استفاده کنند.
نتیجه:
اگر دولت اجازه دهد که فقط شرکتهای خصوصی وارد ساخت نیروگاههای خورشیدی شوند، توسعه این بخش بر اساس آخرین تکنولوژی و با هزینه کمتر صورت میگیرد.
اما اگر شرکتهای توزیع برق خودشان نیروگاه احداث کنند، بازار با فناوری قدیمی قفل خواهد شد و بهرهوری پایین خواهد ماند.
۴. چرا شرکتهای توزیع با زیان انباشته، بازار را خراب میکنند؟
شرکتهای توزیع برق ایران دچار زیان انباشته سنگینی هستند و وضعیت مالی آنها بسیار بحرانی است.
اما با این وجود، وارد احداث نیروگاههای خورشیدی شدهاند، که مشکلات بیشتری ایجاد میکند:
از منابع مالی خودشان استفاده نمیکنند، بلکه از بودجه عمومی بهره میبرند.
چون زیانده هستند، نگران بازدهی اقتصادی نیروگاههای خود نیستند و ممکن است پروژههای ناکارآمد و پرهزینه اجرا کنند.
قیمتهای غیرواقعی در بازار ایجاد میکنند و باعث میشوند سرمایهگذاران خصوصی نتوانند رقابت کنند.
نتیجه:
به جای اصلاح ساختار مالی شرکتهای توزیع، ورود آنها به نیروگاهسازی باعث افزایش مشکلات و بدهیهای این شرکتها خواهد شد.
بخش خصوصی، که توان سرمایهگذاری با مدلهای بهینهتر را دارد، بهطور کامل از بازار خارج میشود.
۵. راهکار پیشنهادی برای اصلاح این روند چیست؟
✅ ۱. جلوگیری از ورود شرکتهای توزیع برق به تولید برق
قانونی تصویب شود که شرکتهای توزیع برق فقط مجاز به مدیریت شبکه باشند و اجازه احداث نیروگاه نداشته باشند.
✅ ۲. ایجاد بازار رقابتی و تسهیل سرمایهگذاری بخش خصوصی
دولت باید موانع سرمایهگذاری در نیروگاههای خورشیدی را کاهش دهد و دسترسی سرمایهگذاران به شبکه برق را تسهیل کند.
✅ ۳. واگذاری زمینهای مناسب برای نیروگاههای خورشیدی به بخش خصوصی از طریق مزایده شفاف
زمینهای بلااستفاده که شرکتهای توزیع در اختیار دارند، باید از طریق یک فرآیند شفاف و عادلانه در اختیار سرمایهگذاران خصوصی قرار گیرد.
✅ ۴. تشکیل نهاد مستقل نظارتی برای جلوگیری از انحصار در بازار برق
باید یک سازمان مستقل (مشابه Ofgem در بریتانیا) ایجاد شود که نظارت کند شرکتهای توزیع از موقعیت خود سوءاستفاده نکنند.
۶. نتیجهگیری: چرا ورود شرکتهای توزیع برق به نیروگاهسازی خطرناک است؟
🚨 باعث انحصار در بازار و حذف رقابت میشود.
🚨 بهجای بهبود شبکه توزیع، منابع را هدر میدهد.
🚨 نیروگاههای ناکارآمد و با تکنولوژی قدیمی ساخته میشوند.
🚨 سرمایهگذاران خصوصی از بازار حذف میشوند.
🔴 رسانهها باید این موضوع را مطرح کنند و خواستار اصلاح قوانین برای جلوگیری از انحصار شرکتهای توزیع برق شوند.
سرمايه تا ١٠٠ طرح وام نگيرد نيروگاه تاسيس نمي مند تا تصمين خريد نباشد تا خريد ارزي نباشد!! حالا توزيع مي خواهد مشكل حل كند نگراني دوستانت دستشون كوتاه ميشه
در امريكا نزديك به ٥٠ درصد بار بصورت خودتامين توسط شركتهاي توزيع انجام مي شود ي كم مطالعه هم خوب هست
بخش خصوصی در ایران در حوزه هایی که میشناسم موفق نبوده و به ضرر مردم عمل کرده است. مثل نیروهای شرکتی مثل هپکو نیشکر هفت تپه و ....
اگر تحقیق کنید در مورد بخش خصوصی برق میبینید به یک باند میرسید که فساد و تبانی کردند و سبب ناترازی و بدهی سوری وزارت نیرو به خود شدند.
امنیت انرژی نباید در دست بخش خصوصی بیفتد مثلا با رفتن بالا قیمت بیت کوین برق تولید نخواهند کرد و امنیت انرژی از دست خواهد رفت.
دلیل برای احداث نیروگاه توسط شرکتهای توزیع زیاد است اما مجال نوشتن فعلا نیست.
مبارزه با فاسدان قدرتمند
اونوقت تو ایران میرن تشکیلات اضافی برای توزیع درست می کنند
کشوری که بیشترین زمان تابش نور خورشید و میلیون ها کیلومتر بیابان برای احداث نیروگاههای خورشیدی دارد از کل دنیا عقب است و در بحران ناترازی انرژی جان می کند.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.