فرکانس یا بسامد (Frquency) تعداد سیکل بر ثانیه شکل موج سینوسی (یا متناوب) میباشد. بعبارت دیگر نرخ تغییرات جهت سیگنال در یک ثانیه را فرکانس مینامند. واحد فرکانس هرتز میباشد و با Hz نمایش داده میشود.
سرویس آموزش و آزمون برق نیوز:
فرکانس یا بسامد (Frquency) تعداد سیکل بر ثانیه شکل موج سینوسی (یا متناوب) میباشد. بعبارت دیگر نرخ تغییرات جهت سیگنال در یک ثانیه را فرکانس مینامند. واحد فرکانس هرتز میباشد و با Hz نمایش داده میشود. هرتز نام فیزیکدان آلمانی Heinrich Hertz است که اولین بار سیگنال رادیودی ۱Hz را ارسال و دریافت کرد. یک هرتز معادل یک سیکل در یک ثانیه است. بطور مثال در شکل زیر در یک ثانیه سیگنال مورد نظر سه بار تکرار شده است لذا دارای فرکانس ۳Hz میباشد.
روش دیگر اندازه گیری فرکانس رابطه زیر است:
عبارت T. دوره یا پریود شکل موج را میگویند. مدت زمانی که یک سیکل کامل اتفاق میافتد. در مثال فوق زمان یک سیکل ۱/۳ است پس فرکانس برابر با ۳ هرتز میباشد؛ لذا هرچه تعداد سیکلها در ثانیه بیشتر شود، فرکانس بالا میرود. فرکانس بیان کننده عملکرد لوازم الکتریکی است. چند کاربرد در ادامه آورده شده است:
فرکانس خطوط قدرت: ۵۰/۶۰Hz (معمولا در ایران ۵۰Hz)
درایوهای فرکانس متغیر (VFD) معمولا در رنج ۱-۲۰KHz
فرکانسهای صوتی: ۱۵Hz~۲۰KHz
فرکانسهای رادویی ۳۰~۳۰۰KHz
فرکانسهای پایین: ۳۰۰KHz~۳MHz
فرکانسهای متوسط: ۳~۳۰MHz
فرکانسهای بالا: ۳-۳۰۰MHz
مدارات و لوازم الکترونیکی برای عملکرد در فرکانس ثابت یا متغیر طراحی میشوند. تجهیزاتی که برای فرکانس ثابت طراحی میشوند اگر فرکانس تغییر کند، غیر عادی عمل خواهند کرد. بطور مثال اگر یک موتور AC که با فرکانس ۵۰Hz کار میکند، فرکانس کاهش پیدا کند، کند میشود و اگر فرکانس بالا رود تندتر میچرخد. سرعت موتور با فرکانس رابطه مستقیم دارد؛ لذا اطلاع از فرکانس برای مهندسان امر مهمی است و اکثر مولتیمترهای دیجیتال قابلیت اندازه گیری فرکانس را دارند. بطور مثال در مولتی متر زیر نحوه اندازه گیری فرکانس را توضیح خواهیم داد:
اندازه گیری فرکانس برق شهر با مولتی متر:
فرکانس برق شهری در ایران ۵۰Hz است (استاندارد آمریکا ۶۰Hz) برای اندازه گیری این فرکانس در مد اندازه گیری VAC مولتی متر گزینه Hz/Duty را زده و فرکانس را مشاهده خواهیم کرد.
روش دیگر اندازه گیری فرکانس رابطه زیر است:
عبارت T. دوره یا پریود شکل موج را میگویند. مدت زمانی که یک سیکل کامل اتفاق میافتد. در مثال فوق زمان یک سیکل ۱/۳ است پس فرکانس برابر با ۳ هرتز میباشد؛ لذا هرچه تعداد سیکلها در ثانیه بیشتر شود، فرکانس بالا میرود. فرکانس بیان کننده عملکرد لوازم الکتریکی است. چند کاربرد در ادامه آورده شده است:
فرکانس خطوط قدرت: ۵۰/۶۰Hz (معمولا در ایران ۵۰Hz)
درایوهای فرکانس متغیر (VFD) معمولا در رنج ۱-۲۰KHz
فرکانسهای صوتی: ۱۵Hz~۲۰KHz
فرکانسهای رادویی ۳۰~۳۰۰KHz
فرکانسهای پایین: ۳۰۰KHz~۳MHz
فرکانسهای متوسط: ۳~۳۰MHz
فرکانسهای بالا: ۳-۳۰۰MHz
مدارات و لوازم الکترونیکی برای عملکرد در فرکانس ثابت یا متغیر طراحی میشوند. تجهیزاتی که برای فرکانس ثابت طراحی میشوند اگر فرکانس تغییر کند، غیر عادی عمل خواهند کرد. بطور مثال اگر یک موتور AC که با فرکانس ۵۰Hz کار میکند، فرکانس کاهش پیدا کند، کند میشود و اگر فرکانس بالا رود تندتر میچرخد. سرعت موتور با فرکانس رابطه مستقیم دارد؛ لذا اطلاع از فرکانس برای مهندسان امر مهمی است و اکثر مولتیمترهای دیجیتال قابلیت اندازه گیری فرکانس را دارند. بطور مثال در مولتی متر زیر نحوه اندازه گیری فرکانس را توضیح خواهیم داد:
اندازه گیری فرکانس برق شهر با مولتی متر:
فرکانس برق شهری در ایران ۵۰Hz است (استاندارد آمریکا ۶۰Hz) برای اندازه گیری این فرکانس در مد اندازه گیری VAC مولتی متر گزینه Hz/Duty را زده و فرکانس را مشاهده خواهیم کرد.
اندازه گیری فرکانسهای بالا با مولتیمتر:
برای اندازه گیری فرکانسهای بالا سلکتور مولتی متر را روی Hz% گذاشته و فرکانس را بخوانید. در این رنج ماکزیمم ولتاژ اعمالی نباید از ۳۶VDC/۳۶VAC true RMS تجاوز کند. برای همین برای اندازه گیری برق شهر (۲۲۰V True RMS) از روش قبلی استفاده کردیم. بطور مثال مولتیمتر D۳۵T کمپانی owon قابلیت اندازه گیری فرکانس در محدودههای ۹.۹۹۹Hz/۹۹.۹۹/۹۹۹.۹/۹.۹۹۹K/۹۹.۹۹K/۹۹۹.۹/۹.۹۹۹MHz را دارد. اگر در رنج ۹.۹۹۹K باشید بدین معنی ست که در این رنج میتوانید فرکانسها از ۰ تا ۹.۹۹۹ کیلو هرتز را با دقت ۳ رقم بعد اعشار مشاهده کنید. البته این مولتی متر و اکثر مولتی مترها Auto Range (اتورنج) هستند و نیازی به انتخاب رنج بصورت دستی نمیباشد.
لازم به ذکر است فرکانس متر یا فرکانس شمار در اسیلوسکوپ ها، فانکشن ژنراتورهای یا سیگنال ژنراتورها نیز تعبیه شده است. اسیلوسکوپهای دیجیتال با قابلیت اندازه گیری اتوماتیک میتواند فرکانس شکل موج نمایش داده شده را محاسبه کنند. در گذشته فرکانس مترهای دقیق بصورت مجزا ارائه میشد، اما امروزه در قالب فانکشن ژنراتورها ارائه میشود. بطور مثال فانکشن ژنراتور AG-۱۰۲۲F دارای شمارنده فرکانس با دقت ۶ رقم میباشد. ۶ رقم یعنی میتوانید فرکانس را با دقت حداکثر ۵ رقم بعد اعشار بخوانید
لینک کوتاه
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.